De uitdaging van de vervangingstheologie
Door Rev. Malcolm Hedding, ICEJ Executive Director-Emeritus
Door de jaren heen ben ik me scherper bewust geworden van het spirituele conflict dat over Israël woedt. Dit conflict vindt plaats op het slagveld van de vervangingstheologie. Hoewel we dit theologische concept verwerpen, is het vermeldenswaard dat het een ‘bolwerk’ is dat zichzelf gedurende vele eeuwen heeft versterkt binnen kerken van alle tradities. Het is daarom niet gemakkelijk te verwijderen en toch zijn we geroepen om dat te doen met het zwaard van de Geest, het Woord van God.
Tot op zekere hoogte is Vervangingstheologie verwarrend, omdat het berust op halve waarheden. Bijvoorbeeld, de Kerk is het ‘Israël van God’, maar niet in een sfeer van vervanging (Galaten 6:14-16). De essentie van de Vervangingstheologie berust voornamelijk op het idee dat het verbond met Abraham geheel of gedeeltelijk is afgeschaft, want het is dit verbond dat Israël eeuwig eigendom van het land Kanaän belooft (Genesis 17:7-8).
Zodra deze ‘belofte’ is verwijderd, betekent het huidige herstel van Israël niets en is haar enige hoop in de Kerk. Nu moet duidelijk worden gemaakt dat wij geloven dat er alleen in Christus Jezus redding kan zijn voor zowel Joden als heidenen (Romeinen 1:16-17). We geloven echter niet dat de belofte van God in het Verbond van Abraham, dat het land Kanaän aan Israël nalaat, is verwijderd, en daarom is Israëls moderne herstel in het land Kanaän inderdaad de vervulling van die belofte en vormt het een mijlpaal op haar ‘weg naar huis’ naar haar Messias (Ezechiël 36:24-28).
Het vervangingskamp is verdeeld in twee meningen over het Verbond van Abraham:
(1) Het verbond met Abraham heeft afgedaan
Dit kamp beschouwt het Verbond met Abraham als volledig afgeschaft. Ze hebben echter ernstige problemen omdat Paulus, die aan de Galaten schrijft, stelt dat Jezus stierf om de zegeningen van het Abrahamitische Verbond in ons leven te brengen en als we Jezus toebehoren, zijn we Abrahams kinderen volgens de belofte (Galaten 3:13- 14, 29).
Als het Verbond is afgeschaft, dan is wat Paulus zegt verkeerd! Bovendien stelt de schrijver van het boek Hebreeën dat we erop kunnen vertrouwen dat God trouw is aan het Nieuwe Verbond, omdat Hij altijd trouw is geweest aan het Abrahamitische Verbond (Hebreeën 6:13-20). Dit vormt een serieus probleem voor de abolitionisten, want als het verbond met Abraham is afgeschaft, dan is God een leugenaar en is hij inderdaad niet trouw, hoewel de schrijver van Hebreeën bevestigt dat Hij dat wel is!
Velen hebben dit probleem waargenomen en zijn daarom verhuisd naar de ..
(2) Het verbond met Abraham is veranderd
Deze theorie stelt dat het Abrahamitische Verbond inderdaad niet is afgeschaft, maar opnieuw is opgebouwd. Dat wil zeggen, het deel dat land aan Israël belooft, betekent nu geestelijke beloften en niet letterlijke. Het probleem met deze theorie is:
(a) Het is een totale vooronderstelling, en de Schrift bevestigt het nergens. Dat alle volkeren gezegend zouden worden in Christus was eigenlijk vanaf het begin de bedoeling van het Abrahamitische Verbond, maar dit neemt niet weg van het Joodse volk een nationale bestemming in het Heilige Land.
Deze visie legt de nadruk op Paulus’ leer in het boek Galaten over Gods belofte in Abraham die niet aan zijn “zaad”, meervoud, dat wil zeggen het volk van Israël, wordt gedaan, maar aan zijn “zaad” enkelvoud, wat Jezus betekent (Galaten 3: 15-18). Daarom concluderen ze dat sinds het “zaad” (Christus) is gekomen, de belofte aan het “zaad” van Abraham als in het meervoud – dat wil zeggen het volk – is verwijderd! Ze hebben het land verbeurd!
De waarheid is dat Paulus de term “Abrahams zaad” ook meerdere keren in het meervoud gebruikt in het Nieuwe Testament (bijvoorbeeld Romeinen 9:6-7). Met andere woorden, beide interpretaties van de term “zaad” zijn waar! Abrahams zaad is enkelvoud en meervoud. De zegen die God beloofde in Abraham is alleen in Christus Jezus omdat Hij stierf voor de hele wereld, maar de bemiddeling of het middel waardoor dit gezegende “zaad” in de wereld komt is door het “zaad” meervoud – het volk van Israël. De ene waarheid is niet in tegenspraak met de andere. Beide waarheden zijn in feite onderling afhankelijk (Romeinen 9:1-5), vandaar de uitgebreide genealogie van Jezus in de evangeliën van Matteüs en Lucas (Matteüs 1:1-17; Lucas 3:23-38).
De Bijbel zegt nergens dat de beloften van God in Abraham betreffende Israëls eeuwige bezit van het Land Kanaän worden weggenomen. In feite bevestigt het overal het tegenovergestelde! Dat wil zeggen, de dag komt dat Israël zal worden hersteld naar het land en naar haar Messias (Ezechiël 36:24-32). Deze passage uit Ezechiël leert precies het tegenovergestelde van de vervangingstheologie, in die zin dat Israëls rebellie en zonde niet hebben geleid tot verbeurdverklaring van het land, maar tot oordeel en correctie, maar uiteindelijk zal God, ter wille van Zijn Naam, Israël herstellen naar haar oude land en voor Zichzelf! Hij doet dit ondanks haar geschiedenis van rebellie en zonde. De waarheid is dat Vervangingstheologie het hart van de mens weerspiegelt en niet dat van God!
(b) De Schrift weerlegt het. Jezus kwam om de beloften aan de Vaders te bevestigen, niet om ze te reconstrueren (Romeinen 15:7-9). Bevestigen betekent BEVESTIGEN! Hij neemt niets weg, maar versterkt elke belofte die God aan de vaderen deed, dat wil zeggen de aartsvaders (Handelingen 3:22-26). Petrus bevestigt dat er een tijd van “het herstel van alle dingen” moet zijn voordat de Messias terugkeert. Over dit “herstel van alle dingen” wordt gesproken door alle profeten – wat betekent dat ze zich definitief weer in het land Kanaän verzamelen en bekering die leidt tot verlossing in de verzoening van de Messias (Amos 9:11-15; Jeremia 36:26-28).
Het doel van Israëls terugkeer
Israël is altijd Gods voertuig van wereldverlossing geweest (Romeinen 9:1-5). In zekere zin is zij Gods microfoon, het middel waarmee Hij tot een verloren wereld spreekt. Bovendien heeft zij al Gods verbonden in de wereld geboren en is zij nu teruggekeerd naar haar oude vaderland, door de belofte van het Verbond van Abraham, om het laatste grote verbond van de geschiedenis, het Davidische Verbond, te baren. Hierin ligt het uiteindelijke doel van haar hedendaagse restauratie. Jezus zal terugkeren naar Zion als de “Wortel en nakomeling van David” (Openbaring 22:1-6; Psalm 2:1-12; Psalm 72:5-11).
Geen wonder dat het conflict over Zion zo groot is. Onze bediening, samen met u, verwijdert de struikelblokken van Zion en bereidt haar daarmee voor op de komst van haar grote en meest gezegende Koning (Jesaja 62:10).
Vervangingstheologie is dus een instrument van de machten van de duisternis om het doel van God te frustreren, door de Kerk los te koppelen van dit laatste grote verlossende initiatief in de geschiedenis. We verwerpen het en staan volledig achter de beloften van God met betrekking tot Israël en de Kerk.