Purim 2025

Als de Hebreeuwse maand Adar begint, vult een voelbaar gevoel van anticipatie de lucht hier in Jeruzalem-Purim staat voor de deur! Dit is geen gewoon feest; het markeert een getuigenis van triomf – het wonderbaarlijke moment waarop God het lot van het Joodse volk omkeerde en hun dreigende vernietiging in een klinkende overwinning veranderde. Wat een onafwendbaar lot leek, werd op zijn kop gezet. Purim roept ons op om ons te verheugen in deze goddelijke ommekeer, wetende dat God altijd de touwtjes in handen heeft en in staat is om de loop van de geschiedenis in een enkel moment te veranderen.

Als we nadenken over Purim en de goddelijke ommekeer, heb je dan ooit over je eigen leven nagedacht en je gerealiseerd dat wat louter toeval of een willekeurige reeks gebeurtenissen leek, eigenlijk deel uitmaakte van een groter, goddelijk georkestreerd plan?

In het Boek Esther zien we dit gebeuren door het werpen van lootjes – het woord pur, dat “lot” betekent (Esther 9:24), geeft Purim zijn naam. Haman, de genocidale vijand van de Joden, gebruikte het werpen van loten om de dag van hun vernietiging te bepalen. Wat een toevallige gebeurtenis leek die hun lot bezegelde, werd de katalysator van Hamans ondergang, keerde het tij en markeerde het begin van een goddelijke ommekeer. De Joden, eens ter dood veroordeeld, zegevierden uiteindelijk over hun vijanden.

A Jewish man reads the Megillah (Book of Esther) during Purim, surrounded by children dressed in costumes for the festival. (Credit: GPO National Photo Collection)
Een Joodse man leest de Megillah (Boek van Esther) tijdens Purim, omringd door kinderen die gekleed zijn in kostuums voor het festival. (Foto: GPO Nationale Fotocollectie)

Deze dramatische wending van de gebeurtenissen is vastgelegd in Esther 9:1: “In de twaalfde maand, dat wil zeggen de maand Adar, op de dertiende dag, brak de tijd aan dat het bevel en het decreet van de koning werden uitgevoerd. Op de dag dat de vijanden van de Joden hoopten hen te overmeesteren, gebeurde het tegenovergestelde: de Joden overmeesterden zelf degenen die hen haatten.”

Dit vers laat een diepe waarheid zien: God kan, en doet dat vaak, in Zijn soevereiniteit het kwaad van de vijand omzetten in goed. Zelfs in de meest erbarmelijke omstandigheden kan Hij uit de gevaarlijkste situaties verlossen. Dit verhaal getuigt van de onmiskenbare waarheid dat geen enkele kracht, geen enkel plan, ooit Gods uiteindelijke plan kan dwarsbomen.

Zou het kunnen zijn dat jij op dit moment in een situatie leeft waarin God stilletjes de weg bereidt voor een grote ommekeer? Romeinen 8:28 herinnert ons eraan: “En wij weten dat alle dingen meewerken ten goede voor hen die God liefhebben, voor hen die geroepen zijn naar zijn voornemen.” Dit Schriftgedeelte stelt ons gerust dat hoe moeilijk of verwarrend dingen ook lijken, God achter de schermen aan het werk is en alles voor een groter doel aan elkaar weeft. Het vat perfect het principe samen dat we in Purim zien – wat bedoeld was om kwaad te doen, gebruikt God voor het goede.

Simpel gezegd: wanneer het plot zich verdikt, draait God het script om. Het verhaal staat niet vast – God heeft altijd de macht om het te herschrijven.

Dit concept wordt duidelijk gedemonstreerd in het boek Esther. Haman, die verwachtte geëerd te worden door de koning, werd in plaats daarvan gedwongen om Mordechai te eren, precies de man die hij van plan was om te doden (Esther 6:11). Ook was Haman van plan om Mordechai aan de galg te hangen, maar hij werd zelf aan die galg opgehangen (Esther 7:10), een andere wending aan het verhaal. De ultieme ommekeer vindt plaats wanneer de vernietiging die Haman voor de Joden had gepland mislukt, en de Joden in plaats daarvan de macht krijgen om zichzelf te verdedigen en hun vijanden te verslaan (Esther 9:1). Wat bedoeld was als een dag van rouw, werd een dag van vreugde en feest – een ware goddelijke ommekeer.

Vertrouwen we God genoeg om te geloven dat Hij ons, zelfs in onze donkerste momenten, positioneert voor een doorbraak?

Dit is de kern van de viering van Purim. Het werd een tijd van feesten, geschenken uitwisselen en zorgen voor de armen – een vreugdevolle viering van goddelijke bevrijding. De brieven van Mordechai droegen de Joden in de provincies van koning Xerxes op om elk jaar de veertiende en vijftiende dag van Adar te vieren “als de dagen waarop de Joden rust hadden van hun vijanden, als de maand die voor hen veranderd was van droefenis in vreugde, en van rouw in een feestdag; dat zij er dagen van feest en vreugde van moesten maken, van elkaar geschenken geven en geschenken aan de armen”. (Esther 9:22)

Adar wordt traditioneel geassocieerd met vreugde, zoals de Talmoed leert: “Als Adar binnenkomt, neemt de vreugde toe.” De naam Adar, afgeleid van het Hebreeuwse woord adir (dat “kracht” of “macht” betekent), benadrukt het verband tussen vreugde en kracht. In moeilijke tijden is de vreugde van de Heer onze kracht (Nehemia 8:10), die ons kracht geeft om standvastig te zijn in geloof.

Het is interessant dat Purim dit jaar samenvalt met een zeldzame hemelse gebeurtenis – een bloedmaan. Een bloedmaan doet zich voor tijdens een totale maansverduistering wanneer de schaduw van de aarde een rode tint over de maan werpt. Het is bekend dat hemelse tekenen, waar in de Schrift vaak naar wordt verwezen, cruciale momenten aangeven in Gods verlossingsplan (Joël 2:31; Handelingen 2:20). Deze hemelse gebeurtenis kan dienen als een herinnering aan Zijn macht om duisternis in licht te veranderen.

Wat als juist de krachten die jou naar beneden willen halen door God worden gebruikt om jou te verheffen?

The cross representing Jesus' defeat of sin and death. (Credit: Shutterstock)
Het kruis dat Jezus’ overwinning op zonde en dood voorstelt. (Foto: Shutterstock)

Het thema van goddelijke ommekeer is niet beperkt tot Purim; het is door de hele Schrift verweven. Jozef, bijvoorbeeld, werd door zijn broers als slaaf verkocht, maar kwam later aan de macht in Egypte, terwijl hij verklaarde: “Jullie wilden kwaad tegen mij, maar God wilde het ten goede, om het tot stand te brengen zoals het nu is, om veel mensen levend te redden.” (Genesis 50:20). (Genesis 50:20) Op dezelfde manier vertegenwoordigen de dood en wederopstanding van Jezus de grootste ommekeer, waarbij de dood in leven wordt omgezet en zonde en dood worden verslagen. Deze verhalen, en vele andere, laten Gods macht zien om een ogenschijnlijke nederlaag om te zetten in een ultieme overwinning.

In onze moderne tijd heeft het Joodse volk nog steeds te maken met tegenstanders, zoals Hamas. Opmerkelijk is dat het Hebreeuwse woord hamas, waar deze terreurgroep zijn naam aan ontleent, in de Bijbel voorkomt en “geweld” betekent. Hoewel sommigen dit misschien als toeval beschouwen, is het een treffende weerspiegeling van de essentie van de groep en het bloedbad dat ze aanrichten. De eerste vermelding van het Hebreeuwse woord hamas verschijnt in Genesis 6:11, tijdens het verhaal van Noach: “De aarde was ook verdorven voor God, en de aarde was vervuld van geweld [hamas].”

Deze periode van corruptie en goddeloosheid leidde ertoe dat God de aarde reinigde met een zondvloed. Vandaag de dag hebben we te maken met soortgelijke corruptie en geweld in de wereld, waarvan groepen als Hamas een voorbeeld zijn. In het licht hiervan rijst een belangrijke vraag: Wie zal in zo’n wereld standhouden op de “ark”? Wie behoudt het geloof en de integriteit tegenover het kwaad en weigert zich erdoor te laten overwinnen?

Het is in tijden als deze, wanneer de duisternis overweldigend lijkt, dat we herinnerd worden aan de krachtige omkering in Romeinen 12:21: “Laat je niet overwinnen door het kwade, maar overwin het kwade door het goede.”

Deze oproep tot actie daagt ons uit om wanhoop te weerstaan en door te gaan met het nastreven van goedheid, zelfs wanneer we geconfronteerd worden met groot kwaad.

Hamas militiamen capture IDF tank on October 7. (Credit: Getty Images)
Hamas-militieleden nemen tank van de IDF gevangen op 7 oktober. (Foto: Getty Images)

Nu Israël in Hamas opnieuw een tegenstander tegenover zich heeft, kunnen we hoop putten uit de lessen van Purim. Ondanks Hamans macht en invloed en de schijnbaar zekere dood van het Joodse volk, was het God die uiteindelijk het laatste woord had. Net zoals God de rollen omdraaide tegen Haman en de loop van het lot veranderde, kan Hij vandaag hetzelfde doen-om wat de vijand als kwaad bedoelt om te zetten in iets goeds.

Wat als 7 oktober, in plaats van een dag getekend door dood, een bron wordt van nieuw leven, kracht en veerkracht. Opmerkelijk is dat Israël in oorlogstijd een “babyboom” heeft gekend met een stijging van het aantal geboorten met 10% in de laatste maanden van 2024. Wat als Israël, door de poging van Hamas om land terug te winnen, zichzelf niet alleen verdedigt maar ook zijn grenzen uitbreidt? Wat als, in het kielzog van de Syrische moorden, volkeren die al lang vijandigheid jegens Joden koesteren zich plotseling tot Israël, hun gezworen vijand, wenden voor redding?

Wat als het ergste moment van je leven onverwacht je grootste overwinning kan worden?

Laten we er in deze Purimtijd aan denken dat de vreugde van de Heer onze kracht is en ons in staat stelt om elke uitdaging te overwinnen. God is nog steeds de baas en kan opnieuw de duistere machten verslaan en Zijn volk de overwinning brengen. Gods voorzienigheid is niet alleen een oud verhaal; het is een voortdurende realiteit in ons leven van vandaag. Of het nu in de dagen van Haman, Hitler of Hamas is, Gods macht blijft onwankelbaar. Geen enkele vijand, hoe geducht ook, kan het tegen Hem opnemen. God is de ultieme overwinnaar en Zijn plannen voor Zijn volk zullen altijd zegevieren.

Mensen mogen dan wel loten, maar God bepaalt hoe de loten vallen (Spreuken 16:33).

Geschreven door Marelinke van der Riet