De ICEJ in Jeruzalem heeft een langdurige relatie met onze goede vriend Shai Hermesh, een voormalig lid van de Knesset. Shai dankt de ICEJ zelfs voor het redden van zijn leven, zo’n tien jaar geleden, toen hij in een schuilkelder schuilde die we in zijn thuisgemeenschap Kfar Aza hadden geplaatst tijdens een raketbeschieting vanuit Gaza. Shai slaagde er onlangs opnieuw in om aan het onheil te ontsnappen, hij overleefde het gruwelijke door Hamas geleide bloedbad van 7 oktober.

We hadden Shai net twee dagen daarvoor ontmoet toen de ICEJ ongeveer 700 christenen meenam op een solidariteitsbezoek aan het grensgebied met Gaza, aan het einde van onze viering van het Loofhuttenfeest. Tijdens die bijeenkomst op de middelbare school van de regionale raad van Sha’ar HaNegev, bracht Shai samen met burgemeester Ofir Libstein een warme welkomstgroet over aan onze feestpelgrims.

Twee dagen later werden we wakker door raketalarm in Jeruzalem en in heel Israël. Terwijl de minuten die ochtend verstreken, kwam er steeds meer verontrustend nieuws uit de grensstreek met Gaza. Om 8.00 uur belde ICEJ-president dr. Juergen Buehler onze vriend Ofir Libstein om te controleren of alles in orde was. Zijn telefoontje werd niet beantwoord. Niet lang daarna was Ofir Libstein het eerst genoemde slachtoffer van de zich ontvouwende Hamas-pogrom.

Juergen probeerde ook Shai Hermesh te bereiken, maar slaagde er niet in. Niet lang daarna ontving hij een opgenomen telefoonbericht via een gemeenschappelijke vriend met de wanhopige stem van Shai Hermesh, sprekend vanuit zijn veilige kamer in Kfar Aza. Op de een of andere manier slaagden hij en zijn vrouw erin zich te verstoppen, terwijl buiten Hamas-terroristen veel van zijn buren aan het afslachten waren. Na twintig uur in hun veilige kamer konden ze eindelijk midden in de nacht in veiligheid ontsnappen.

Tien dagen later ontmoetten we Shai in een kibboets in centraal Israël, waar veel overlevenden van Kfar Aza werden opgevangen. Hier is een gedeeltelijk transcript van ons interview met Shai over hoe hij die dag overleefde.

David Parsons: Shai, vertel ons wat je hebt meegemaakt op 7 oktober?

Shai Hermesh: Wat er op Shabbatochtend gebeurde, was wat we gewend zijn: een zware raketaanval, zwaarder dan anders, maar we weten wat we dan moeten doen. Alle families liepen naar hun beschermde kamer, iedereen in zijn appartement.

Toen dat met een knal eindigde, verlieten we de schuilkamer en keerden we terug naar de woonkamer. Dat was de techniek van de terroristen, om onder de dekking van de raketaanval binnen te dringen. Toen gezinnen naar hun huizen terugkeerden, werden ze verrast en aangevallen door de terroristen. Ze slachtten familie voor familie af. Vier uur lang was er geen leger [soldaten] aanwezig.

In elke kibboets is een noodeenheid aanwezig. Vroeger hadden ze geweren om ons te beschermen totdat het leger erbij kwam. Dus de eerste, zeg ik, beschermende muur stortte in. Ik weet niet of het de eerste of de tweede is. Ik denk dat de eerste de grens [het hek] is die we kunnen … We zijn nog steeds in shock door de manier waarop het is gebeurd. Israël investeerde vijf miljard sikkels in de buffermuur en deze viel binnen 30 minuten om. Maar dat is niet ons verhaal. Toen ze aankwamen, ontmoetten ze ons beveiligingspersoneel.

DP: Braken ze door de poort aan de voorkant?

SH: Het is ingewikkelder. Ze waren zo geraffineerd dat een deel van hen over de weg rende, ze begonnen gezinnen neer te schieten en te vermoorden. Dat was nog maar het begin. Daarna hebben ze een hinderlaag in de poort gelegd. En toen de eerste eenheid van het leger daar arriveerde [en de poort opende], schoten ze hen neer en werden vier soldaten gedood. Het leger … kon zich niet voorstellen dat één eenheid van de terroristen onze gemeenschap zou kunnen binnendringen door een hinderlaag bij de poort te leggen.

DP: Dus de poort stond toen open en ze konden binnenkomen?

SH: Ze kwamen binnen … en vier soldaten zijn gedood. Wat we deden: we keerden allemaal terug naar de veilige kamer en sloten de deur.

DP: Vergrendelen ze van binnenuit of niet?

SH: We zien meteen hoe onvoorbereid en onwetend we waren – wij allemaal! Wat waren we naïef geweest – wij allemaal. We stuurden een noodwaarschuwing op de WhatsApp-groep van de kibboets. Een groep mensen zei: “Terroristen zijn in ons huis aan het schieten, breken en ze spreken Arabisch.” We zijn in de veilige kamer. We zijn bang dat ze gaan inbreken, en ze proberen in te breken. Het systeem in een veilige ruimte werkt nu precies het tegenovergestelde. Het betekent dat het mogelijk is om de deur van buitenaf te openen. Het maakt het openen van het raam, het luchtraam, van buitenaf mogelijk. Ik heb dit jaren geleden eens gevraagd. Ik was naïef. Ze vertelden me dat het zo zou moeten zijn, omdat ze zeggen dat als de veilige kamer wordt aangevallen door een zware mortiergranaat en er slachtoffers vallen of er brand uitbreekt, je iemand [van buitenaf] nodig hebt om je te laten ontsnappen.

Er zijn enkele voorbeelden van leden van de kibboets die de klink van de schuilplaats urenlang vasthielden, dappere mensen, om te voorkomen dat … de terroristen de schuilplaats binnendrongen. Op sommige plaatsen zijn ze daarin geslaagd. Op sommige plaatsen faalden ze. Op sommige plaatsen faalden ze, maar mensen raakten gewond omdat ze met de Kalasjnikovs op het slot van de deur schoten, en mensen de deur daar vasthielden. Iedereen riep om hulp en niemand kon helpen.

Mijn zoon Omer, zijn plaats is tot nu toe onbekend, 48 jaar oud, niet getrouwd. Hij woonde in zijn appartement in het eerste gebied, in het eerste blok waar de terroristen de kibboets binnendrongen en iedereen doodden. Hij hoorde geluiden, ging naar het raam, verschoof het gordijn en zei tegen mij: “Abba [vader], ik zie drie zwarte [geklede] mensen rennen en schieten.” En hij stuurde een foto van het bloed op zijn hand en zei: “Vader, maak je geen zorgen! Het is hier allemaal verwoest, het bloed stelt niets voor en ik vlucht naar de veiligheidskamer.” Mijn zoon wordt vermist, hij is niet … als hij door Hamas zou worden ontvoerd, het leger heeft de lijst met namen, hij is er niet.

DP: Uw zoon, Omer Hermesh, 48, wordt nog steeds vermist…

SH: Ja. En mijn dochter is net bevallen van een baby. Ze keerde op dinsdag terug uit het ziekenhuis na een keizersnede. Zondagmiddag hadden we een brit milah gepland. Ze verbleef in een beschermde kamer met een baby van vijf dagen oud, met mijn kleindochter van drie en een half jaar oud, met een hond en met haar man. Het zijn mijn kleinkinderen. Terwijl ze daar was, was haar situatie veel erger dan die van mij, omdat de terroristen non-stop op de ijzeren deur klopten en probeerden deze te openen. Het is hen niet gelukt. Als ze erin zouden slagen het te openen, zouden ze ze binnen een seconde vermoorden. En twintig uur lang zaten ze stil. Niemand van hen huilde, niet één huilde, niemand zei waar ze waren, ook de hond maakte geen geluid. Allemaal zonder voedsel, zonder water, zonder iets, twintig uur lang gingen ze niet naar buiten. We hebben niet geanalyseerd dat ze de deur konden openen. We zaten daar en zeiden: “Oké, nu zijn we in de veilige kamer.”

DP: Dus de deuren zijn nooit echt dichtgegaan?

SH: Wat was het wonder? Ze drongen simpelweg niet door in ons appartement. Dat is alles! Als ze binnen waren gekomen, zouden we hier nu niet zitten praten.

DP: Dus je ontsnapte ‘s nachts na twintig uur, en toen werd je huis verwoest omdat Hamas-schutters eindelijk binnenkwamen en het als bolwerk gebruikten. Was het te riskant om het te bestormen?

SH: Alles wat we hebben is verloren. Zestig jaar verzamelen en bouwen in het appartement. Albums, herinneringen, foto’s, ik heb het niet over waardevolle eigendommen. Dat maakt mij niet uit. Maar het hele verhaal van de familie, alle herinneringen liggen nu onder de ruïnes …

Ik wil hieraan toevoegen dat uw aanwezigheid hier niet ongebruikelijk is. Jij [ICEJ] bent overal bij ons. [Operatie] Protective Edge in 2014 waren jullie degenen die onder het raketvuur Kfar Aza binnenkwamen en de beschutte kamer installeerden. We kunnen het niet vergeten.

DP: Je zei dat het je leven heeft gered, een van onze schuilkelders heeft ooit je leven gered?

SH: Echt, het is geen grap. Ik moet dus de christelijke ambassade in Jeruzalem, het personeel en de ondersteunende gemeenten over de hele wereld bedanken, namens de mensen hier, [die] zich echt vluchtelingen of overlevenden voelen. Vluchtelingen zijn niet genoeg, we zijn net overlevenden omdat we Joden zijn. We hebben niet de woorden om jullie allemaal te bedanken en jullie aan te moedigen voor alles wat jullie doen, jullie inzet, jullie steun. Jij bent bij ons in de moeilijkste tijd, en ik kan geen kritieker moment vinden dan nu, waarin de mensen hier, maar door een wonder, overleven. Wij hebben niet gevochten. Ik ben nog nooit zo bang geweest, en ik heb risico gelopen en eerder onder vuur gelegen. Wat we in die twintig uur hebben meegemaakt is een trauma, en het zal jaren duren voordat we zullen herstellen en de impact daarvan op ons, op onze kinderen, onze kleinkinderen en de komende generaties zullen begrijpen. Wie weet?

POSTSCRIPT: Een uur na ons interview met Shai Hermesh kreeg hij te horen dat het lichaam van zijn zoon Omer was geïdentificeerd. Hij werd gevonden, niet ver van zijn huis in Kfar Aza.

De tragische tol die dag bedroeg ruim 1.200 doden en ruim 240 mensen werden gegijzeld. De Hamas-terroristen verkrachtten op brute wijze vrouwen, martelden slachtoffers en onthoofdden zelfs kinderen. De Israëlische president Isaac Herzog noemde het de slechtste dag voor het Joodse volk sinds de Holocaust. Iedereen was geschokt over hoe dit had kunnen gebeuren, vooral precies vijftig jaar na de verrassingsaanval op Jom Kipoer.

De Christelijke Ambassade investeert nu al meer dan vijftien jaar in de veiligheid en het welzijn van de grensgemeenschappen in Gaza, en wij willen hen de komende dagen helpen hun leven en huizen weer op te bouwen. Overweeg alstublieft een gift aan ons Crisisfonds Israël om te helpen bij dit waardevolle werk.